Een kijkje op de uitvaartbeurs in Opende: ‘De kist is leeg hé jongens?’
OPENDE - Een grafkist achterop de vrachtwagen, de motor of toch liever in de Rouw-VIP uitvaartbus: het is allemaal mogelijk, zo blijkt op uitvaartbeurs ‘Ode aan het leven’ in Opende. Het is alles behalve een dooie boel: door de verschillende demonstraties, lezingen en stands kijkt de Ongenode Gast haar ogen uit.
Voor de ingang van het BaronTheater staat een touringcar. Van buiten is er niks te zien, maar binnen is tussen de stoeltjes plaats gemaakt voor een grafkist. ‘Tegenwoordig gaat het niet meer om wat de uitvaartondernemer wil, maar wat de wensen van de familie zijn. Dit is wat de mensen willen.’ Samen met Appie Wijma kijkt de Ongenode Gast naar het gebeuren. ‘Het is heel interessant en mooi dat dit allemaal wordt gedaan met nazorg, maar als het aan mij ligt, hoeft dat allemaal niet. Ik gun het iedereen, maar ik hoef niet met mijn kist in een tourbus. Mijn broer heeft een busje, schuif mij daar maar in.’ Ondertussen komt er een zestal jonge dragers binnen. Gelijk valt de gang stil als de kist de bezoekers passeert. ‘De kist is leeg hé jongens?’, klinkt het. ‘Dat is ook wel te zien’, reageert Jolanda Rus. ‘Als daar negentig kilo in ligt, tilt dat toch anders,’ Als ze merkt dat de Ongenode Gast meeschrijft, moet ze lachen. Ze staat samen met Jeanette Wijma en Sian Schreuder in de zaal van het theater. ‘Het is een bijzondere beurs’, zegt Wijma, die hier vandaag met Schreuder is gekomen voor haar bedrijf Wijma Coaching. Het is een van de vele stands die het Barontheater en de Gereformeerde Kerk hebben gevuld. Ondernemers uit het hele land zijn naar Opende gekomen voor de beurs. Zo ook Alie van de Taboebalie, die helemaal vanuit Enschede is gekomen. De taboebalie is overal te vinden, van muziekfestivals, scholen, queerparties en nu dus op de uitvaartbeurs. Alie, oftewel Anita Mulder, maakt onbespreekbare dingen bespreekbaar, vertelt ze. ‘Mensen zeggen vaak: ‘ik heb geen taboes’, maar dat is bijna onmogelijk. We hebben allemaal taboes en helemaal binnen de uitvaart. We praten niet zoveel over onze sterfelijkheid, of hoe je herinnerd wilt worden, terwijl dat wel belangrijk is. Het gaat eigenlijk niet om de uitvaart zelf, maar over hoe je herinnerd wilt worden.’ Met die boodschap maakt de Ongenode Gast de oversteek van het Barontheater naar de Gereformeerde Kerk. Voor de kerk staat een glimmende ‘Eagle Coach’. Maarten Wilms staat naast de rouwwagen. Hij is een van de dragers van de (lege) kist. ‘Daar ben ik ook wel blij mee, want ik heb spierpijn van de sportschool’, zegt hij lachend. Het is een studentenbijbaantje, vertelt hij. ‘Het is goed te combineren met studeren, omdat je heel makkelijk je beschikbaarheid kunt doorgeven. Daarnaast is het ook dankbaar werk en dat maakt het mooi. Hij maakt deel uit van het team van Axios Dragers, wat door heel Noord-Nederland werkzaam is. Wilms herinnert zich nog een bijzondere uitvaart. ‘We waren op een begrafenis waar duidelijk sprake was van ruzie binnen de familie. Op een gegeven moment komt één van de kinderen naar voren en zegt: ‘Nou pap, bedankt voor je erfenis en slaap zacht.’ Als drager mag je niks laten merken, maar toen moest ik echt mijn lach inhouden.’ Binnen in de kerk zijn weer allemaal verschillende stands opgericht. ‘Hier zit oma in’, zegt Gerrit Werkman. De Ongenode Gast moet twee keer kijken: Werkman wijst namelijk naar een boompje. ‘De as van de overledene wordt geplant met een boom. De wortels verspreiden de as door de aarde. Ik hoor steeds vaker dat mensen liever niet naar een begraafplaats gaan, maar kiezen voor deze manier.’ Een van de boomopties is de zomerlinde, wijst Werkman aan. De bladeren hebben de vorm van een hartje. ‘Zo kunnen de achterkleinkinderen oma zelfs nog omarmen.’ Tussen de rouwboeketten treft de Ongenode Gast Karenza Duiverman, de organisator van de beurs aan. ‘Het is de eerste keer dat dit hier in Opende wordt georganiseerd’, vertelt ze. ‘Tot nu toe is het een groot succes. We hebben een mooie mix van landelijk en lokaal, wat zorgt voor een divers aanbod.’ Of er nog meer edities komen van deze beurs? ‘Dat zeker, het is de eerste van velen.’
