‘Film uit Trynwâlden historisch heel interessant’

Siebe Siebenga onderzocht historie van film met erotische elementen

BURGUM – In de vroege jaren ’70 waren de Trynwâlden het decor van een speelfilm, mét Amerikaanse actrice. De film ‘Angela: love comes quietly’ werd opgenomen op verschillende locaties in de Trynwâlden. Zo werd er gefilmd in het Logement van Sake Woudstra, het bos van Ypey en de voormalige zuivelfabriek. In een tijd waarin film voor de Friezen nog lang niet zo bereikbaar was als nu, was dat een hele belevenis. Een tijd geleden kreeg Siebe Siebenga, voorzitter van de Wurkgroep Histoarje Tytsjerksteradiel, van een vriend uit Mûnein te horen over de film. ‘Hij had het over een film die opgenomen was in de Trynwâlden, met ‘die blote Amerikaanse voor de ramen bij Sake Woudstra’. Ik had nog nooit van de film gehoord tot dan, maar werd er erg nieuwsgierig over.’ Siebenga pluisde de film van voren tot achteren uit en schreef er over voor de Horizon, het blad van het Streekmuseum – Volkssterrenwacht in Burgum. ‘In het licht van nu is de film, gemaakt door de regisseur Nikolaï van der Heyde, helemaal niet zo bijzonder. Maar historisch bekeken is de film best de moeite waard om te bekijken. Het Logement van Sake Woudstra is er bijvoorbeeld niet meer, die is afgebrand in 1982. Het stond op de plaats van het huidige café Moarkswâl. Ook zie je de zuivelfabriek nog in werking en het stationnetje van Dronrijp is ook in de film te zien. Die bestaat inmiddels ook al niet meer. Ook is het erg leuk om te kijken hoe het verder is verlopen met de acteurs en actrices. Barbara Hershey, die de hoofdrol vertolkte, speelde later bijvoorbeeld nog in de Black Swan.’ Wat bijzonder aan de film was dat het grootste gedeelte van het dorp meehielp met het realiseren van de film. ‘Iedereen deed er aan mee, van de schoolmeester tot de dominee, van een compleet bejaardentehuis tot de winkeliers. Een aantal van hen speelde een figurantenrol.’ Onder de mensen die een figurantenrol speelden waren onder andere Ljibbe en Dout Leistra – Kloosterman. Dat zijn de pake en beppe van Doutzen Kroes. ‘Dat vond ik een leuk element aan de film. Doutzen Kroes zet zich in voor het behoud van de Friese taal. Dat moet ze wel van haar grootouders hebben, want haar beppe was de enige in de hele film die het vertikte om Nederlands te praten. Zij praatte gewoon Fries tegen Barbara Hershey.’ Regisseur Nikolaï van der Heyde kon rekenen op de steun van een heleboel inwoners van de Trynwâlden. Dat was ook helemaal niet raar, want als de dominee zijn medewerking verleende dan moest het wel goed zijn. Pas in de bioscoop bleek dat er een aantal erotische elementen verwerkt waren in de film, tot en met verkrachtingsscènes aan toe. ‘Ik denk dat een aantal prominenten in het dorp later nog wel eens heeft gedacht: ‘Waar hebben wij eigenlijk aan meegewerkt?’ zegt Siebenga. In de Nederlandse en voornamelijk Friese pers werd de film tot de grond toe afgebrand. In het buitenland werd de film wel goed ontvangen. Daar won de film zelfs prijzen. Alleen in Hongarije werd de film niet vertoond, daar werd de film veel te vrij bevonden. In zijn onderzoek keek Siebenga ook naar hoe de filmsterren er nu voor staan. Niet onverdienstelijk, zo bleek. Barbara Hershey schitterde nog in de film ‘Black Swan’, Hero Muller is voornamelijk bekend als de stem van Koekiemonster van Sesamstraat en David Carradine, die niet zo zeer een rol in de film had maar destijds wel een relatie had met de hoofdrolspeelster, speelde later nog de hoofdrol in de Kung Fu-serie en speelde een rol in Kill Bill. Regisseur Van der Heyde regisseerde later nog de kraker ‘Help, de dokter verzuipt!’ ‘En dat was destijds allemaal in de Trynwâlden!’ Siebenga sprak in het afgelopen halfjaar met een heleboel mensen die destijds figureerden in de film. Een heleboel van hen zouden graag de film nog eens willen zien. ‘Ik denk dat als je de film in de Trynwâlden gaat vertonen alle dorpen leeglopen om de film nog eens te zien. Het is fantastisch om die oude elementen nog eens te zien en misschien ook mensen te zien die er inmiddels niet meer zijn. Een heleboel jongeren van toen hebben de film zelfs nog nooit gezien. Ook al speelden zij er een rol in, ze kwamen de bioscoop niet in. De film was voor 16 jaar en ouder bedoeld.’ Siebe Siebenga vond het mooi om de film uit te pluizen. ‘Ik vind het prachtig om dit soorten dingen in historisch perspectief te zien. Momenteel ben ik alweer bezig met twee andere onderwerpen in de streekgeschiedenis, waaronder een dorpsfiguur uit Oudega, Smallingerland. Die man, Jacob van der Kooi, ook wel Japik Bobbel genaamd, was sterrenkundige en bovendien hobbyfotograaf. Onlangs was ik bij een familielid van hem die allerlei oude foto’s uit een kastje haalde. Dat is als oud-Oudegaaster natuurlijk geweldig om te zien. Maar het grote probleem met fotografen is dat zij zelf bijna nooit op de foto staan. Ik weet dat er een foto van hem is gemaakt, en die zou ik graag eens willen zien. Ik hou me aanbevolen!’