Ik Proat Plat - Bakkerom
t Buurtschap Bakkerom, ten noorden van Boerakker, is bekend vanwege de wotterberging en et zwoare pondje over t Wolddiep. Der stoan nou n poar huuskes, mor ooit was t doar n drokte van belang, woar monniken en veenarbeiders de stried aanbonden met et overtollege wotter.
Veur Bakkerom geldt: ’n Lief kiend het n bult noamen’, want er binnen meerdere verkloarings veur de noam. Komt et van e kreet ‘De bak moet om!’, die veenarbeiders riepen as de bak vol was. Is et n verbastering van Boerakker of was dit et stee woar de bakkers van Nijbert en Seballeburen kerende op e ventroute? Wel t wiet mag t zeggen!
Et is wel zeker dat de Bakkerom nou n mooi stee worden is met hiele biezundere natuurkenmerken. Grote stukken van t gebied binnen begroeid met elzen en andere struken op plakken woar ooit moerassege grond was. Et is ok n gebied woar Staatsbosbeheer extra wotter noartoe stromen let.
De grond wordt volgens mien kammeroad en natuurkenner Nico Boele met opzet arm holden, zodat er meer variatie aan planten komt. Deur stroken gras niet te maaien kriegen bepoalde planten en dieren meer kans om zich te ontwikkeln en te groeien. Met wat hulp van e mens moet e natuur meer kansen kriegen.
Nou was de mensenhand altied al wel merkboar rond Bakkerom. Lang kwam de zee met zien eb en vloed tot aan t tegenwoordege dörp Boerakker, mor op n gegeven moment slibde dat al meer dicht en kon et land et wotter niet meer kwiet. t Gebied kreeg veul last van t overtollege wotter dat vanuut et zuden kwam en weer vot stroomde deur n stroomke de Kuze of Koeze.
Veur 1300 is et klooster Kuzemer sticht. Noar verluud is et nuumd noar et stroomke de Kuze. De Kuze werd ien eerste instantie deur et klooster bruukt veur de visvangt en om e kloostergracht met te vullen. Ien 1380 werd et stroomke vergroaven tot n bevoarboar wotter en kreeg vanof die tied de noam Wolddiep of Langsdiep.
Et wotter werd via t Wolddiep ien n olle zee-arm loosd. Mor al met al werd et probleem doar niet met oplöst.
Op 8 juni 1385 kommen doarom twee proosten en acht pastoors van e streken Langewold en Vredewold op t kerkhof van Ollekerk bij mekoar om een oplössing te zuken. Ze moeken de ofsproak dat ienwoners van beide wolden soamen wottergangen groaven zollen die et wotter verder noar et noorden brengen most, tot veurbij de Roder de eerste diek van t Langewold. Et Vredewold most er ok veur zörgen dat ze niet te veul losende, opdat e Langewolders gien natte voeten kriegen zollen. Der mosten ok twee bruggen kommen, zodat men van oost-noar-west over et nije wotter kon. Eén en ander stijt beschreven ien n akte, woarvan et origineel niet meer bestijt, mor woarvan wel n ofschrift uut e zestiende eeuw bewoard bleven is. Omdat et ofschrift niet zo nauwkeureg is, blift de woare ienhold voag. t Is ok dudelek dat er even ten noorden van Bakkerom een galg kwam te stoan. Et gerucht gijt dat de galg drekt ok de maximoale breedte van et nije diep aangaf.
Dat diep werd et huidige Wolddiep, dat nog altied van Boerakker noar et nij Goarkeuken stroomt en belangriek was toen aan t begun van e twintegste eeuw nog turf baggelt werd noabij Bakkerom. Et transport van turf ging over wotter. Et baggeln zörgde veur nije petgatten, die vlot volstromende met wotter en woar vannijs planten groeien gingen. De turf was trouwens slecht van kwaliteit en werd veural bruukt deur arme lu. Et turfgroaven stopte dan ok vlot.
Toen ik lestdoags met Nico Boele deur de Bakkerom liep, rook et pas gemaaide gras noar t hooiland van vroeger. Et kruderege gras zörgde veur die kenmerkende geur. Ik was veural verboasd vanwege et grote aantal lutje kikkertjes wat er om hipte. Wat is de wereld toch mooi!
Geert Zijlstra
Mientje: ‘Hoe armer, hoe rieker! (vrij noar Nico Boele)’
