Zuidhorner huisarts beantwoordt onze vragen:

25 maart 2020, 14:44 live blog coronavirus

ZUIDHORN - Het coronavirus en alle publiciteit eromheen, doet veel met een ieder. De situatie veroorzaakt bij veel van ons gevoelens van onrust, angst en zorg en bovendien roept het veel vragen op. Eric Schirm, huisarts in Zuidhorn, begrijpt de onrust en beantwoordt vragen. Onze vragen, vragen waar iedereen op de één of andere manier mee te maken heeft. Maar hij doet ook een oproep: “Houd afstand, dit kan mensenlevens redden. Het coronavirus is een risico voor de gezondheidszorg en de gezondheid, maar we hebben nog veel zelf in de hand”

Het kabinet wil op dit moment het Coronavirus gecontroleerd beheersen. Er zijn politici en burgers die een ‘lockdown’ een betere optie vinden. Wat vind jij op dit moment?

“Wie sociale afstand houdt, redt mensenlevens”

Coronavirussen zijn geen onbekenden voor mensen. Zo wordt de gewone verkoudheid regelmatig veroorzaakt door een coronavirus. De variant die nu rondgaat, is echter van een ander type en is nieuw voor mensen. Dat zorgt ervoor dat nog niet helemaal duidelijk is hoe de verspreiding en ziektelast van dit virus is. Langzaam wordt er vanuit andere landen, zoals China en Italië, wel steeds meer bekend. Ook kunnen we de kennis die we van andere virussen hebben, gebruiken om het nieuwe virus te begrijpen. Zo is het duidelijk dat als we geen maatregelen nemen, er veel mensen tegelijk ziek zullen worden. Dit omdat nog niemand immuun is voor het nieuwe virus. De meeste mensen zullen slechts geen tot weinig klachten hebben. Maar een klein gedeelte zal zoveel klachten krijgen dat een ziekenhuisopname, of zelfs een opname op de intensive care, nodig is. Als dat er teveel tegelijk worden, zal het zorgsysteem overbelast worden en zal de zorg in gevaar kunnen komen. Daarom is het belangrijk om de verspreiding te vertragen, zodat het zorgsysteem het aan kan. We kunnen de verspreiding vertragen door goede hygiënemaatregelen te nemen zoals regelmatig handen wassen en door bij elkaar uit de buurt te blijven. Dat laatste kun je op verschillende manieren invullen, van niet streng tot heel streng. Als iedereen zich aan de adviezen houdt, is de huidige invulling met zoveel mogelijk thuiswerken, gesloten scholen, gestaakte sportcompetities en beperking van sociaal contact, al best wel streng. Ik denk dat dat voor nu een goede keuze is. Maar of het genoeg is, zal binnenkort blijken. Mogelijk moeten de maatregelen worden aangepast. Een totale lockdown heeft als nadeel dat er te weinig mensen immuun worden en het virus na opheffen alsnog voor een grote uitbraak kan zorgen. Bovendien zorgt een totale lockdown ervoor dat de economie stil komt te liggen, wat ook niet goed is voor het land. Ik snap dus dat men streeft naar zo streng als mogelijk, maar niet strenger dan nodig.

Veel mensen zullen besmet worden. Dat maakt mensen bang. Is die angst terecht?

Veel mensen zullen weinig tot geen klachten krijgen, maar dat geldt helaas niet voor iedereen. Dat geeft onzekerheid. Aan de andere kant: elke winter overlijden in Nederland gemiddeld 2000 mensen aan de gevolgen van het gewone griepvirus. Daar lijkt geen angst voor te zijn. Feit is dat het virus er is en we zullen met de onzekerheid moeten leren leven. In plaats van angstig, kunnen we beter voorzichtig zijn. Dus zeker als je kwetsbaar bent: pas op met sociale contacten en volg de adviezen over hoesten en handhygiëne goed op. Anderen kunnen kwetsbaren beschermen door deze regels ook in acht te nemen.

Wat wordt er precies bedoeld met ‘kwetsbare’ mensen?

Kwetsbare personen zijn mensen van 70 jaar en ouder en mensen met een chronische aandoening zoals hartafwijkingen, longziekten en nieraandoeningen. Of die bijvoorbeeld medicatie gebruiken die de afweer verlagen. Dit is echter niet zwart wit. Er zijn bijvoorbeeld genoeg fitte 70-plussers.

Hoe kan het dat de helft van de mensen die op een IC ligt juist jonger is dan 50 jaar? Dat maakt de berichtgeving verwarrend en geeft onduidelijkheid en dus onrust.

Bij jonge mensen is er soms een soort overreactie van het lichaam op het virus, waardoor ze een ernstige longontsteking krijgen. Hoe dat precies werkt is niet bekend, maar het wordt ook wel in het gewone griepseizoen gezien. Toch geeft het getal van 50% een vertekend beeld. Vermoedelijk speelt een rol dat de uitbraak vooral in Brabant zit en dat dat te maken heeft met carnaval. Carnavalsvierders zijn over het algemeen toch wat jonger. Wat ook een rol speelt, is dat kwetsbare ouderen niet altijd op de IC terecht komen. Als de patiënt heel oud is, een slecht hart heeft en de afgelopen maanden al drie operaties heeft ondergaan, dan kan de arts soms in samenspraak met de familie besluiten dat het niet zinvol is om hem of haar op de intensive care te gaan behandelen. Ook dit is niet anders dan bij de gewone griep.

Scholen zijn dicht, bij de supermarkten werken veel jonge mensen. Kunnen zij het virus nu doorgeven of toch niet? Sommige ouders maken zich zorgen.

Bij jonge mensen is de besmetting vaker zonder symptomen. Of mensen die ziek zijn zonder symptomen ook besmettelijk zijn, is nog niet helemaal zeker, maar waarschijnlijk een stuk minder. Dit omdat hoesten en niezen de belangrijkste besmettingsroutes zijn, en dat doen mensen zonder symptomen immers niet. In zijn algemeenheid geldt dat als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan, is de kans van besmetting klein: thuis blijven als je zelf verkouden of ziek bent, regelmatig handen wassen, zo weinig mogelijk aan je gezicht zitten en voldoende afstand houden tot elkaar (1.5 meter). Als zowel medewerkers als klanten zich daar strikt aan houden, lijkt het niet onverantwoord om te werken.

Wanneer denk jij dat het openbare leven weer wat op orde komt?
Dat blijft gissen. Daar kunnen we pas een eerste inschatting van maken, als we weten wat het effect van de huidige maatregelen is. Omdat het 1-2 weken duurt voordat iemand ziek wordt, zie je het effect van de maatregelen ook pas na 1-2 weken. Mensen die nu ziek worden, zijn immers besmet voordat de maatregelen van kracht werden. Tegen de tijd dat deze krant op de mat ligt, kunnen we er mogelijk wat over zeggen. Maar ik vermoed dat we nog zeker maanden, of misschien wel langer, enige vorm van beperkende maatregelen nodig zullen hebben.

Hoeven zwangere vrouwen zich geen extra zorgen te maken?

Nee. We zien dat infectie met het virus hetzelfde verloop heeft als bij vrouwen die niet zwanger zijn. Voor zover bekend is er geen verhoogde kans op een miskraam of aangeboren afwijkingen door infectie met dit virus.

Wat is het grote verschil tussen een gewoon griepvirus en corona?

De gewone griep (Influenza) en het nieuwe coronavirus hebben meer overeenkomsten dan verschillen. Ze verspreiden zich op ongeveer dezelfde manier, en hebben veel dezelfde symptomen zoals koorts, vermoeidheid en droge hoest. Kortademigheid lijkt bij het nieuwe coronavirus wat vaker voor te komen. Verder lijkt het erop dat een besmetting met het Coronavirus vaker ernstig kan verlopen dan bij de gewone griep. Hierbij wordt wel een duidelijk leeftijdseffect gezien: hoe ouder, hoe vaker ernstige symptomen en overlijden. En omgekeerd: hoe jonger, hoe vaker een infectie zonder ernstige verschijnselen. Belangrijkste verschil is echter dat het nieuwe coronavirus zich veel makkelijker kan verspreiden, omdat niemand er nog immuun voor is. Daar schuilt met name het gevaar van dit virus in. Immers, ook al is het percentage mensen dat ernstig ziek wordt niet zo groot, als er maar genoeg mensen besmet worden, zal het absolute aantal ernstige zieken alsnog hoog worden. Daarom zijn de maatregelen om verspreiding te voorkomen ook zo belangrijk.

Wat zijn de veranderingen in jouw praktijk die je samen met Pijlman runt? Hoe groot is het percentage van mensen die je nog fysiek ziet gedaald?
Om de kans op besmetting van onze patiënten, maar ook van onszelf te voorkomen, beperken we ons de komende weken tot de hoogst noodzakelijke zorg. Hoe minder contacten, hoe minder kans op besmetting en verspreiding. We proberen ook zoveel mogelijk vragen telefonisch en per e-mail te beantwoorden.  Alle huisartsenpraktijken in de regio werken de komende tijd op deze wijze. We werken daarbij intensief samen. Zo hebben we met meerdere huisartsenpraktijken een gemeenschappelijk spreekuur voor mensen met hoesten en koorts die zo ziek zijn dat ze beoordeeld moeten worden. De huisartsen zullen om beurten dat spreekuur doen in beschermende kleding en zullen dan ook patiënten van elkaar zien. Door het zo te clusteren kunnen we het besmettingsrisico beter in de hand houden en bovendien hoeven we zo minder vaak beschermende kleding te verbruiken. Met name de mondmaskers zijn namelijk schaars.

Ik heb keelpijn, hoest en heb koorts (38.2) en ben 55 jaar. Ik bel naar de praktijk, wat is het advies?

Waarschijnlijk hoef je de praktijk helemaal niet te bellen in dit voorbeeld. Kijk altijd eerst op thuisarts.nl of op de website van de huisarts voor advies. Samengevat komt het hierop neer:

Heeft u luchtwegklachten (hoesten, niezen, snotteren, keelpijn, koorts), dan is het mogelijk dat u het Corona virus heeft.

•           Blijf thuis, en zorg dat u zo min mogelijk contact heeft met anderen.

•           U hoeft bij deze klachten niet getest te worden.

•           Blijf thuis tot u 24 uur geen klachten heeft.

•           Bel de huisarts als u steeds zieker wordt of moeilijker ademt.

Bent u ouder dan 70, of heeft u een chronische ziekte? Bel dan uw huisarts of huisartsenpost als u:

•           Koorts heeft (meer dan 38 graden)

•           en hoest of moeilijk ademt.

•           Ga niet naar de huisarts toe.

Kunnen mensen zich nog wel vrij voelen om te bellen bij klachten?

Zonder meer! Bij klachten, twijfel of ongerustheid mag men altijd bellen. Voor mindere dringende vragen is de email of het e-Consult ook heel geschikt.

Het coronavirus domineert meer dan ooit het nieuws dan een ander onderwerp dat deed. Mensen zoeken naar geruststelling en controle over de situatie. Wat is jouw belangrijkste advies aan mensen die zich ongerust voelen?

Dat we in Nederland een hele goede gezondheidszorg hebben.

Tot slot wil ik nog iedereen oproepen om zich zoveel mogelijk aan de voorzorgsmaatregelen te houden. Houd afstand van elkaar. Ziek of verkouden? Blijf thuis! Uiteindelijk is het simpel: wie sociale afstand houdt, redt mensenlevens.